Beylerbeyi Sarayı - S i h i r l i T U R

BEYLERBEYİ SARAYI
Batı ve Doğu tarzı üslupların buluştuğu, zarafet, estetik, ihtişam timsali yazlık saray Beylerbeyi. Anadolu Yakası, Üsküdar Beykoz yolu üzerinde Boğaziçi köprüsü ayağı yakınında bulunan yalı saray, mimarisi, nadide parçalarla döşenmiş dekoru kadar boğazın en güzel manzarasına sahip konumuyla hayranlık uyandırıyor.

Beylerbeyi Sarayı Tarihi
Büyük Konstantinus’un diktirdiği bir haç’tan dolayı önceleri İstavroz Bahçeleri adıyla anılan Beylerbeyi Set Bahçelerinin güzelliği bu bölgede Bizanslılar döneminden başlamak üzere görkemli bir yapılaşmaya sahne olmuş. Bölge ismini III. Sultan Murat döneminde (1524-1595) Rumeli Beylerbeyi olan ve Mehmet Paşa’nın burada bulunan yalısından almış. Çeşitli dönem yapılarından sonra II. Mahmut döneminde yapılan ahşap sarayın yangın geçirmesi nedeniyle Sultan Abdülaziz 1861-1865 yılları arasında bugünkü sarayı yaptırmış. Mimarı Serkis Balyan olup saray inşasında beş bin işçi çalıştığı biliniyor.
Yazlık Saray olması nedeniyle sürekli oturulmayan Beylerbeyi Sarayı genellikle yaz aylarında yurt dışından gelen devlet başkanlarının ağırlanmasında ev sahipliği yapmış. Konuklar arasında Sırp Prensi, Karadağ Kralı, İran Şahı, Fransız İmparatoriçesi Eugenie yer alıyor. Sultan II. Abdülhamid de hayatının son altı yılını bu sarayda geçirip 1918 yılında bu sarayda ölmüş.

Beylerbeyi Sarayı Bölümleri
Sarayın iç mimarisi kullanım özellikleri bakımından Türk Evi planında görülen benzerliklere rastlanıyor. Harem ve Selamlık olarak iki ayrı bölüme ayrılan sarayda Selamlık bölümünde dekorasyon bakımından Harem bölümüne nazaran daha fazla zenginlik, donatım özelliğine sahip olduğu görülüyor. Üç girişli, üç katlı sarayda 26 oda bulunuyor. Sarayın zemin katı, mutfak ve depo olarak ayrılmış. Deniz kenarında olması bakımından rutubete ve sıcağa dayanıklı olması için taban döşemeleri Mısır’dan getirilen özel hasırlarla kaplanmış. Çoğunluğu Hereke tezgâhlarında dokunup üretilen halılar, saray odalarına serilmiş. Dekorasyon ve döşemeler, Bohemya kristal avizeler, Fransız yapımı saatler, Çin, Japon, Fransız, Yıldız vazolar gibi sanat eseri örnekleriyle donatılmış. Beylerbeyi Sarayı, Harem ve Selamlık deniz köşkleri ile üst set bahçesinde yer alan büyük havuzun etrafında bulunan Sarı Köşk, Av Köşkü olarak yapılmış olan havuzu, sebili olan Mermer Köşk ve Ahır Köşkü ile tamamlanıyor. Saltanat atlarının barındırıldığı Ahır Köşkü, devrinin en güzel örneği olarak tanımlanıyor. Sarı Köşk ve Mermer Köşkün, II. Mahmut dönemi sarayından kalma yapılar olduğu sanılıyor.

Beylerbeyi Sarayı
Havuzlu Salon

Beylerbeyi
Sarayı

Beylerbeyi Sarayı
Deniz Köşkü Tavan Süslemeleri

Sarayın 7 Nolu Havuzlu Salonu’nda yer alan avize ve şamdanlar
Fransız Baccarat imzalı olan avize, altın varakla kontur çekilmiş, yapımında kırmızı, yeşil beyaz renkli kristaller kullanılmış, iki kademede 103 kollu olarak tasarlanmış. Avize gövdesi kristal boğumlarla yükseliyor. İki kademede yer alan dekoratif tabakların biri yeşil renkli, çemberi kırmızı çiçeklerle çevrilmiş, bu tabaktan yukarı doğru kıvrılarak yükselen boynuz tipinde dekoratif görünümlü kollar çıkıyor. İkinci kademedeki yeşil tabaktan da aynı şekilde düzenlenmiş kollar çıkmakta, avize tepede aynı tabakla sonlanıyor.
Havuzlu salonun dört tarafında ikişer adet olmak üzere, sekiz adet ayaklı şamdan yer alıyor. Baccarat yapımı olan kristal şamdanlar, mermer kaide yüzeyi oluklu yuvarlak taban üzerinde, silindirik formlu yükseliyor. Şamdanların ayakları oluklu bir çan görünümü sergiliyor. Daralarak devam eden ayak ve iç içe geçmeli lale formlu kristallerin ortasından çıkarak kristal kabuklarından oluşan çok yüzeyli bir sütun etrafında toplanıyor. Sütun ortasında düz ve ters laleler bulunuyor.

Şamdanlı Porselen Vazo
17 No lu oda Sedefli Salon merdiven başında bulunan çift şamdanlı Fransız Serves porseleni yapımı olup vazo, çiçek bezeme çalışmaları ile tanınan Barriat imzası taşıyor. Vazonun bütün yüzeyi beyaz üzerine çiçek motifleriyle bezenmiş, Rokoko tarzda bronz dökümden ayak kısmı ve iki yandaki bronz döküm kulpları yaldız süslemeli vazonun içine yerleştirilmiş, çiçek formlarından oluşan şamdan 12 adet mumluk bulunuyor.

Sultan II. Abdülhamid’in Çalışma Odası ve Masası
Sultan II. Abdülhamid’in Yıldız Şale’de bulunan çalışma odası mobilyası, Rönesans tarzında bir kitap dosya dolabı, bir düşer kapaklı yazıhane, bir masa ve koltuktan oluşuyor. 19.yüzyılın sonuna doğru hazırlanmış olan Yıldız Albümleri’nde Sultan’ın Şale Kasrı’nda ki çalışma odasında görülen takım, Sultan tahtan indirildikten sonra Beylerbeyi Sarayı’nda gözetim altında yaşadığı yıllarda buraya getirilmiş. Takım Viktor Aimone-Paris damgası taşıyor.
Muhtemelen sipariş üzerine yaptırılmış olan takımın dolap kapaklarında, yazıhanenin düşer kapağında, masasının çekmecesinde Sultan’ın tuğrası yer alıyor.

Halatlı Mobilya Takımı
Beylerbeyi Sarayı 16 no lu odada bulunan mobilya takımının orta masası, ayna, konsollar, kanepe, koltuk, sandalye, puf gibi oturma grupları ve kornişler de aynı tip özellik taşıyor. Mobilya takımının ahşap aksamı bükümlü halat formunda tasarlanmış olup, yer yer birbirine dolanarak, düğümler halinde kavuşmalar, bitimlerde püsküllenmeler gözleniyor. 1867 Paris sergisinde tasarımcı Ame Fournier tarafından sergilenmiş olan tek bir parça görülerek siparişle yaptırılmış olduğu sanılıyor.

Beylerbeyi Saray Bahçesi
Beylerbeyi Sarayı'nın ön ve arka bahçelerinde birer süs havuzu ve çevresinde geyik, aslan, kaplan heykelleri yer alıyor. Sarayın her iki yönünde merdiven başlarını ikisi oturan ikisi ayakta olmak üzere dört ayrı kompozisyonda aslan heykelleri, bahçede ise üç değişik geyik ve iki kaplan ve yavruları heykelleri bulunuyor.
Ziyarete kapalı olan üst bahçede ise aslan, geyik, boğa ve at heykelleri yer alıyor.
Sarayın ön bahçesi hayvan figürlü heykellerin süslediği havuz çevresine konumlanmış kafede mola verenler için yiyecek ve içecek servis ediliyor.
Saray ziyareti çıkışında hediyelik anı eşyaları satan turistik eşya dükkânından sarayla ilgili kitaplar, Atatürk resmi bulunan tabaklar, saray resimli tabaklar, çeşitli şekerlik, demlik, aşurelik, fincan takımları, vazo, abajur gibi çini objeler, resimler, kartpostallar, biblolar, anahtarlık gibi objeler satın alınabiliyor.

Beylerbeyi Sarayı Heykelleri
Sultan Abdülaziz'in hayvanlara karşı özellikle de aslan ve kaplanlara karşı özel bir ilgisi nedeniyle Çırağan ve Beylerbeyi Saraylarının bahçelerinde Geyiklik ve Aslanhaneler yaptırmış. Seyahat amacıyla Avrupa'ya giden ilk Osmanlı Padişahı olan Sultan Abdülaziz'in bu gezi sırasında ziyaret ettiği 1867 Paris Uluslararası Sanat ve Endüstri Fuarı'nda gördüğü heykelleri beğenip sipariş vermiş. İstanbul'a getirttiği, 12 tanesi bronz, 10 tanesi mermer hayvan heykeli ve 8 tane bronz vazo 2 tane mermer frizden oluşan bir koleksiyonun içerisinde toplamda 24 figür varmış. Çırağan ve Beylerbeyi Saraylarının bahçelerini süslemek amacıyla Fransız heykeltıraş Pierre Louis Rouillard bu koleksiyonun İstanbul'a getirilmesi için Sultan Abdülaziz tarafından görevlendirilmiş. Günümüzde heykellerin bazıları Beylerbeyi Sarayında kalırken bazıları çeşitli yerlere dağılmış. Heykellerin bir kısmı, İstanbul'un Emirgan Korusu, Sakıp Sabancı Müzesi, İstanbul Belediyesi önü, Yıldız Parkı, Divan Kavşağı, Altıyol Meydanı gibi yerlerde sergileniyor.

Beylerbeyi Sarayı Mahmut Han II Çeşmesi (H 1245/M 1829)
Beylerbeyi Sarayı arkasında bulunan yüksek bahçe duvarı üzerinde, Sultan II. Mahmut tarafından yaptırılmış zarif ve süslü tek yüzlü mermer duvar çeşmesi yer alıyor.

Nasıl Gidilir
Beylerbeyi Sarayı birçok müzede ki uygulama gibi Pazartesi Perşembe günleri kapalı, diğer günler 09.30 16.00 saatleri arası ziyaretçi kabul ediyor.
Saray ana binası ve Set bahçelerinde bulunan üniteler gezilebiliyor.
Sarayın özel oto parkının bulunması, araçla gelenlere kolaylık sağlıyor. Belediye otobüs seferleri ile gelenler için en yakın durak Beylerbeyi Çayırbaşı durağı olup, deniz yoluyla gelmek isteyenler Beylerbeyi Vapur İskelesi’nde indikten hemen sonra, köprü yönünde beş yüz metrelik bir yürüyüşle Saraya ulaşabilirler.
Beylerbeyi Sarayı’nın deniz cephesi öğleden sonra ışığı ile fotoğraf çekimine daha elverişli hale gelirken, saray gece güçlü spotlarla aydınlatılıyor ve mücevher görünümü kazanıyor.
TBMM'ne bağlı olan Milli Saraylar statüsü kapsamında saray binası içinde fotoğraf çekimine asla izin verilmiyor, gezi rehber eşliğinde gruplar halinde yapılıyor!
Beylerbeyi Sarayı, Topkapı, Dolmabahçe, Çırağan, Yıldız Sarayları gibi, boğazın sürekli değişken, havadar, taze hava koridoruna muhatap olan mevkiinde yer alıyor.

Beylerbeyi Sarayı
Tel: 0-216 321 93 20-21
Faks: 0-216 321 20 22

Fotoğraf Galerisi