Yerebatan Sarnıç Gezisi
Sarnıcın giriş kapısı önünde gruplar halinde gelenler bilhassa yaz aylarında uzun sıralar oluşturuyorlar. Ziyaretçiler gişe önünde güvenlik geçişi sonrası, sarnıcın merdivenlerinden inmeye başlarken kendilerini aydınlık gün ışığı ortamından bir anda sarnıcın karanlığında buluyorlar. Yürüyüş yolları ve sütun diplerine, kubbelere belirli aralıklarla dizilmiş zayıf spot ışıklarında yürüyerek horasan tuğla örülü kubbelere, tonozlu kemerlere, bazıları desenlerle kaplı işli mermer sütunlara bakarak kah kameraya kah fotoğraf makinelerine çekerek sarnıcın sonuna dek geliyorlar. Sarnıcın duvarlarla çevrili bu dip bölümünde zemin yedi sekiz basamakla inilerek seviye kaybediyor ve iki sütun kaidesinde medusa başı görülüyor. Medusalar dan biri tam baş aşağı, diğer yan olarak ve muhtemelen boyu kısa kalan sütunların altına destek amaçlı kullanılmış. En çok fotoğraf burada çekiliyor, medusalı sütunlar etrafında tur atıp, sarnıcın çıkış platformuna doğru dönüşe geçiliyor. Çıkışta sarnıcın sağ tarafında Türk saray kıyafetleri giyinmiş modeller arasında fotoğraf çektirmek isteyenler ücret ödeyip anılarını belgeliyor, teşhirde bulunan bazı objeleri seyrediyor. Diğer bölümde ise sarnıcın en aydınlık yeri olan bir meyve suyu büfesi bulunuyor.
Merdivenlerin bitiminde bulunan satış reyonlarında hediyelik turistik eşyalardan gümüş takılar, kartpostal, resim, seramik, çini, dokuma gibi yöresel anı objelerinden satın alıyorlar. Sarnıç içinde aydınlık olmadığı için turist grupları ışıklı kolyeler takarak ve bazı önlemlerle birbirlerini kaybetme riskine karşı önlemler almışlar. Herhangi bir tatsızlık yaşanmaması için görevliler çeşitli yerlerde etrafı kontrol ediyorlar. Serinlikten ziyade aşırı nem terlemeye neden olurken, biriken nem sarnıcın tavanından zaman zaman damlıyor. Çekim için flaş kullanmak gerekiyor. Zayıf aydınlatma dijital çekimler için bile yeterli olmuyor. Medusalar fotoğraflarda görüldüğü gibi renkli spotlarla aydınlatılmıyor, ışık ve ses gösterisi yapılmıyor.
Yerebatan Sarnıcı: Tel no: 0212. 522 12 59 Sultanahmet Alemdar Mahallesi, Şeftali Sokak no 6 adresli Yerebatan Sarnıcı saat 9.00-18.00 arası her gün gezilebiliyor. Ziyaretçiler giriş için TC. Vatandaşları 5 TL, Yabancı turistler 10 TL ödeme yapıyorlar. Müze kartı geçmiyor.


Yerebatan Sarnıcının Öncesi
Yapıldığı yıllarda sarnıç olarak kullanılmış daha sonraları ihmal edilen sarnıç zamanla içi toprak ve çamur yığınına dönmüştü. Girişten itibaren sadece merdivenlerden inip bakılan içinde dolaşma imkanı olmayan sarnıç 1984 yılında İstanbul Belediye Başkanı Bedrettin Dalan döneminde önemli bir tamirat geçirip ziyarete açılarak bugünkü duruma kavuşturuldu. Temizlik ve tamirat sırasında tavandan açılan delikten araç ve gereçler indirildi, zeminde orijinal tuğla taban üzerine birikmiş, yüksekliği bir metreyi geçmiş olan toprak çıkarılıp, kamyonlarla taşınarak, çamurlar temizlendi. Bu temizlik sırasında iki sütun dibinde ters biçimde kullanılmış olan iki medusa başı yine bu tarihte bulundu. Sütunlar üzerlerinde bulunan aşırı ağırlıktan çatlamalar, kırılmalar görünen mermer sütunların bir çoğu dağılmaması için çelik kasnak içine alındı. Özel yapım tuğla duvarlarla çevrili sarnıcın su yalıtımlı özel harçla sıvalı yerlerindeki çatlaklar giderildi. Sarnıç su seviyesinin daha yükseklerde iz bıraktığı sütunların dibine sadece 60 cm yüksekliğinde su ve süs balıkları bırakıldı. Ahşap yürüyüş platformları yerleştirildi. İşli sütun, Gözyaşı Sütunu gibi önemli, görülmesi gereken yerlere dikkat çekmek için tabelalar takıldı. Medusalara kırmızı, sarı, yeşil spotlarla ışıktan ve ısıdan yosunlanmaya neden olmayacak şekilde aydınlatma yapıldı. Özel bir sistem kurularak klasik müzik eşliğinde ses ve ışık dansı Show gerçekleştirildi. Konser platformu ile sarnıç içinde bir çok etkilik düzenlendi.
Giriş ve çıkışın ayrı kapılardan yapıldığı Yerebatan Sarnıcı üzerinde, zamanında düşüncesizce yapılmış olan İl Özel İdare Binası 2011 yılında alınan bir kararla yıkılarak sarnıcın üzerinde bulunan önemli bir ağırlıktan kurtarıldı. Günümüzde sarnıç üzerinde temeli olmayan iki bina daha risk oluşturmaya devam ediyor. Özellikle tonlarca yük binmesine neden olan hafif raylı sistemin vagon geçişleri titreşimler ve ağırlıkla sarnıca risk oluşturmaya devam ediyor. Sarnıç üzerinde ki binalar sütunlara ağırlık yaptığı gibi Ayasofya siluetini de bozuyor. Yorgun sütunların olumsuz etkilenmesi halinde meydana gelebilecek çökük, çok sayıda ziyaretçi için tehlike sinyalleri veriyor.

© 2013, Sihirlitur'daki tüm yazılar ve fotoğraflar
Haluk Özözlü'ye aittir, alıntı yapılamaz, izinsiz kullanılamaz.