AH
O ESKİ REKLAMLAR...
Hazırlayan:
Haluk Özözlü/sihirlitur.com
|
Reklam
dünyası sonu belli olamayan derin konu. Görsel ve işitsel
yollarla reklamı olacak ürüne dikkat çekilmeye çalışılırken
hayatımız boyunca uyarılıyor, adeta beynimiz yıkanıyor.
Yine de "aklımıza gelen ilk reklam ne” diye sorulsa
mutlaka düşünme, hatırlama süresi yaşanıyor,
reklamın başarısı da burada ortaya çıkıyor.
Hafızada iz bırakan reklamların bir kısmını sihirlitur.com
nostalji bölümünde toplayıp 1960 sonrasından günümüze
eski reklamlarla geçmişe uzanıyoruz.
Reklamı yapılacak ürün bazen sloganı, bazen reklamda kullanılan
müziği, bazen de reklamı yapan kişiyle öne çıkıyor. Hatta
bunlar la ürünün ötesine bile geçiliyor, reklamı yapılan
ürün unutulsa bile rol alan, sanatçı veya kullanılan slogan,
müzik unutulmuyor. Hedef kitlesine ulaşmada ne kadar iyi
seçim yapılırsa etki ve hafızada iz bırakma da o derece
etkili derin oluyor. Bu ifadeye verilecek en güzel reklam
örneği “Bir bilmecem var çocuklar, Haydi sor sor, çayda
kahvaltıda yenir, Acaba nedir nedir nedir, Bisküvi deyince
akla hemen onun adı gelir” satırlarıyla başlayan ETİ Bisküvi
reklamı olabilir.
Bir başkası ise yarım asrı geçmesine rağmen unutulmayan
on yüz bin milyon baloncuk yuttum diye başlayan Fruko
gazoz reklamı sayılabilir.
Gazete, dergi sayfaları, tabelalar, kartpostal üzerine
konulan reklamlarından sonra 1968 sonrası hayatımıza yerleşen
Televizyon reklamlarının da hafızada bıraktığı izler inkâr
edilemez.
Bunlar arasında en çarpıcı örnek ise Bir apartman kesiti
üzerinde bir aşağı bir yukarı koşturan kapıcının halini
gösterirken “Kapıcı aç şu kaloriferi donuyoruz, Kapıcı
kapat şu kaloriferi yanıyoruz” feryatlarına cevaben kapıcının
İzocam’dan yardım istemesi ve sonucu “İzocam kaplattık
alt kattakiler pişmiyor, üst kattakiler donmuyor, Sağ
olasın İzocam”. Sözleriyle reklamı bağlaması olabilir.
Unutulmayan
Reklamlar, Reklam Yüzleri, Simgeler, Spotlar
Geçmişte olduğu gibi günümüz reklamlarında da reklamın
yeri, saati, mevsimi ayrı bir önem taşıyor.
Özellikle yiyecek, içecek sektöründe olmak üzere emlak,
banka gibi bazı reklamların aşırı tekrarı iticilik, nefret
uyandırıp ters tepebiliyor, satışını olumsuz etkiliyor.
Eski reklamlarda özellikle de sabun reklamlarında sevilen
sanatçılar, herkesin beğendiği başarılarını takdir ettiği
yüzler kullanılmış, ürün değişik kişilerle özendirici
biçimde sunulmuştu. Bunlar arasında Lüks sabunları önde
gelen markalardan biriydi. PE RE JA kolonya reklamı, HAVİLLAND,
DOCTEOR RENNAUD PARİS gibi güzellik kremleri, VOG BALİ
gibi külotlu kadın çorabı reklamı unutulmazlar arasındaydı.
Kadını ilgilendiren ürün reklamları kadar sürücülere hitap
eden reklamların başında ise “Pirelli gidişinden belli”
sloganıyla hatırlanan otomobil lastiği reklamı vardı.
Örnekler çoğaltılabilir mutfakta “bir dilim SANA sürülmüş
ekmek” hafızadan çıkmayan SANA Margarin reklamları, “Paketteki
kulakçığı işaretli yerden kes gönder SANA yemek kitabı
kazan” kampanyaları yine unutulmazlar arasında yer alırken
Piyale adı ağız tadı, Nuhun Ankara Makarnası kulaklarda
da yer etmişti.
Bir de reklam yüzleri simgeler vardı ki ömür boyunca nerede
görülse o reklamı çağrıştırırdı, adeta reklamın bir parçası,
demirbaşı olmuştu. Piyale Makarnası ahçısı, Sana reklamında
yer alan güler yüzlü ev kadını, Ankara Makarnası'nın başı
boneli aşçısı, Jop jilet reklamında yüzü köpüklü adam,
gagasında bebek taşıyan leylek Yapı Kredi Bankasını, Furo,
Fay reklam yüzü, boğum boğum haliyle firmayla bütünleşmiş
bir reklam kahramanı olan Michelin lastikleri reklam simgesi,
Facit hesap makinelerinin Pinokyo benzeri cizgi simgesi
bunlar arasındaydı.
Reklam spotları farkında bile olmadan ezberlenir, radyoda
duyunca birlikte söylenirdi, "Mintaksa canım Mintaksla"
sloganlı MİNTAX krem deterjan reklamı, "Oooo JOB
mu kullanıyorsun, Ya sen" sloganlı jilet reklamları.
PANASON, ORALET, ÇOKOKREM, SÜMERBANK, ARÇELİK de en fazla
duyduklarımızdandı.
"Ho Ho Ho HOOVER, süpürür döver" reklamı elektrik
süpürgesiydi. "Gır Gır giren eve dır dır girmez"
manuel saplı fırça merdaneli süpürgeydi, her eve girmişti,
Tukaş konserveydi sloganı "Tukaşsa koy sepete"
olarakzihinlerde yer etmişti. "Bak Bak Yüksek Kaldırımda",
dillere pelesenk olmuştu. Taksitle beyaz eşya satışı yapan
Sabri Acarsoy Mağazası reklamları, radyolarda onar dakikalık
reklam kuşaklarından biri olan The Shadows parçası ile
başlayan "MAS OTOBÜSLERİ" reklamı gibi nice
reklamları yapılan ürünler günümüzde olmasalar bile reklamları
akılda kalıcı olmuştu.
Hangi birini yazsak mutlaka birileri
eksik kalacak.
Reklamlar öylesine fazlaydı ki belki de hiç işimize yaramayacak
bu spotları istesekte ömür boyunca unutamıyoruz.
ALTINYILDIZ EPENGLE kumaşları, Sultanhamam ile birlikte
teleffuz edilen SURASKİ Kumaş Mağazası, Uzun ömürlü BEREÇ
pilleri, KAZOVA Kazakları, USTAM hazır işkembe konserveleri,
DİNARSU, SEZAK halı markaları, su geçirmez BEYKOZ Kunduraları,
KARS, KARPER, SAYAS üçgen peynirleri, MİNTİPS, FURİTTİPS
şekerleri, LEZZO içeceği, AMBRE SOLEİRE güneş yağları,
FREDO, KONTİ Kolonyaları, RADYOLİN, KOLYNOS diş macunu
markaları, BLUE BLEU şampuanı, PERTEV kremleri, THOMSON,
SİERA, AGA, CONDOR radyoları, Size de çıkabilir sloganlı
MİLLİ PİYANGO reklam anonsları, MİCHELİN, DUNLOP, FİSK,
LASSA, PİRELLİ lastik reklamları, Evden Eve Nakliyat sloganıyla
TUZCUOĞLU nakliyat reklamları, sonu olmayan daha bir çoğunun
reklam spotu tekerleme gibi hafızamıza kazınırcasına yerleşmiş.
|
|
|
|
|
|
Reklamın düşündürdükleri
Satılan malın reklamı olmaz, esas reklam ürün satışı artmışken
yapılır, ya da ben reklam vermem, Reklamın iyisi kötüsü
olmaz reklam reklamdır, gibi düşünceler hep vardır.
Reklam dünyası için söylenmiş sözler içinde bazıları
popülerliğini hiç kaybetmez. “Sakın anneme reklamcı olduğumu
söylemeyin zira o beni bir genelevde piyano çaldığımı
zannediyor”.
Geçmişte sokaklarda, meydanlarda, bina cephelerinde, taşıtlarda,
duraklarda, zepline varıncaya kadar her yerde sıkça gördüğümüz
reklamlara günümüzde yazılı basın organları, radyo, film,
televizyona alternatif ve ilave olarak bilboardlar, statlar,
takım formaları, sosyal medya dalları, cep telefonları
da eklenmiş görünüyor.
Beyin yıkama türünde devam edenler ise kamu spotu gibi
işlem görerek ehemmiyetini kaybediyor, afişlere bakılmıyor,
internet sayfasına, sosyal medya hesaplarına düşenler
ile cep telefonuna ısrarla gönderilen kampanya, reklam
duyuruların bir kısmı mesajlar okunmadan silinmekten kurtulamıyor.
Günümüzün en sevilen TV dizileri arasına yerleştirilen
reklamlardan kaçını hatırlıyoruz?.
Oysa eski reklamlarda ki yaratıcılık, bıraktığı iz, güven,
inandırıcılık, kalıcılıklılık ürünü yıllarca yaşatıyor.
|
|
|
|
|
1950'li
yıllar ve sonrasında yapılan reklamlarda dönemin akılda
kalıcı, çok kullanılan kelimelerle hazırlanmış olan
reklam spotlarını öne çıkarken, sihirlitur.com, reklamları
orijinal halleri ile sergilemeye takip eden sayfalarda
devam ediyor.
|
|
|