Develer
festivalde nasıl güreşir?
 Yeni
yılın ilk festivali Selçuk'ta yapılıyor.
Bu mevsimde kızışan ve güreştirilmeye elverişli hale getirilen
develer, İzmir'in tarih ve doğa hazinesi ilçesi Selçuk'ta
buluşarak, ne kadar güçlü olduklarını birbirlerine ispatlamaya
çalışıyorlar.
Meraklıların huzurunda rakibini yıkan allı pullu süslü develer
ise, sahipleri ve hakem heyeti tarafından halı ve benzeri
armağanlarla ödüllendiriliyor.
Her yıl Ocak ayının 3. Pazar günü Selçuk'ta tekrarlanan
deve güreşi festivali sayesinde yaz aylarında olduğu gibi
kışın da turistlerin bölgeye toplanmasına neden oluyor.
Bu festival için hazırlıklar tüm hızıyla sürdürülüyor.
Karşılama ve güreşler, Efes Hipodromunda gerçekleşiyor.
Develerin kızışma mevsimi olan Ocak ve Şubat aylarında Çanakkale'den
Antalya'ya kadar Ege ve Akdeniz Bölgesi'nin çeşitli yörelerinden
allanıp pullanıp getirilen develer, mağrur ve yavaş adımlarla
güreşlerin yapılacağı günün bir öncesinde ilçede gezdiriliyor.
Gün boyu olduğu gibi gecede sabaha dek devam eden eğlencelerde
davul ve zurnalar susmak bilmiyor, folklorik oyunlar oynanıyor.
Bir yandan yakın şehirlerden getirilen dansözler ve saz
ekipleri, neredeyse her lokantada sazlı, sözlü, danslı
eğlencelere
eşlik ederken, diğer yandan sokaklarda halay çekip yağlıklara,
deveci şallarına bürünenler deve sahipleri ile koyu sohbetlere
dalıp hasret gideriyorlar.
 |
Konuklar gün ağarırken bu defada Efes Antik Kenti'nin stadyumuna
akın etmeye başlıyorlar. Güreşleri ön sırada izleyip rakı
sofralarını kurmak isteyenlerin telaşına sucuk ve yörenin
ünlü çöp kebabı satıcılarının mangal kokuları da karışınca,
tarihi stadyumun içi kadar dışı da hınca hınç doluyor.
Şafakla başlayan hazırlıklarla birlikte geleneksel deve
güreşleri için gelen yerli turistlere çevre köylerden gelenler
ve yabancı turistler katılınca, Selçuk'un nüfusu bir anda
ikiye hatta üçe katlanıyor. Üstüne üstlük bu harekete amatör,
profesyonel fotoğraf ve kamera tutkunları ile basın mensupları
da eklenince nüfus adeta patlıyor. Ege'nin ünlü çöp kebabının
yoğun kokusu ve dumanı altında tıklım tıklım dolmuş olan
hipodromda güreşlerin başlamasını sabırsızlıkla bekleyenlere
göz alıcı etkinlikler hazırlanıyor.
Selçuk Belediyesi tarafından organize edilen deve güreşleri
için her yıl artarak rekor derecede bir katılım sağlanıyor...
 |
Bir
fiyaka bir caka...
Güreş için bir gün öncesinden ayaklarının çözülüp kamyonlardan
indirilen yaklaşık 100'e yakın deve renk renk kolyelerle
süsleniyor. Boncuklar, deve çanları ve derilerden oluşan
zengin aksesuarlarla meydana doğru yola çıkan develere iki
yandan 400'e yakın zilin sesi de eşlik ediyor.
Böyle bir atmosferde ağır ağır adımlarla tozu dumana katan
develer, hipodroma giriyorlar.
...Ve nihayet güreşleri idare edecek cazgırın anonsu ile
güreşlere başlanıyor. Devenin geldiği bölgenin taraftarları
heyecanla tezahüratlar yapıyorlar.
Tribün desteğini arkasına alan develerin amansız kapışması
görülmeye değer özellikler taşıyor. Ağırlıkları bir tona
yaklaşan develer ağızlarından köpükler saçarak kıyasıya
mücadele ederlerken, hakem heyeti dikkat kesilerek müsabakayı
izliyor.
Develerin başında bazen bir eşek bazen bir köpek rehberlik
ediyor. Güreşçi
develerin ağızlarından akan ve köpüğü andıran salya güreş
kızıştıkça ve uzadıkça artarken develeri kontrol edenlere
ve ayırmaya çalışanları bulanıyor.
Deveciler güreşler için hazırladıkları kıyafetlerini ve
Aydın'da özel olarak yaptırdıkları körüklü deveci çizmeleriyle
develerini kontrol etmeye çalışıyorlar.
Develerden birinin meydandan kaçışıyla nihayetlenen güreşlerin
bir çoğu berabere bitiyor. Birbirlerine sarılarak adeta
yumak olup yere çöken develeri ayırmak ise, omuzlarında
ip taşıyan 20 ayırıcı görevlinin işi. Bu arada güreşmek
istemeyen develer de oluyor tabii. Böyle durumlarda develerden
birinin eşi sahaya sokuluyor.
Eşini rakibe kaptırmak istemeyen kıskanç deve bu defa rakibini
kaçırmak için olanca gücüyle saldırıyor.
Birbirlerini ısırmamak için ağızları bağlana develer "çengel",
"sarma" gibi güreş oyunlarını deneyerek rakibini bağırtma,
kaçırma, yıkma yolunu deniyorlar.
Bazıları da sahipleri tarafından güreşten çekilmeyi tercih
ediyor.
Dozer,
Çakar, Rambo, Nuh gibi çarpıcı isimleri olan develerin güreşleri
Selçuk'tan sonra çeşitli yörelerde mart ayı başına dek tekrarlanıyor.
Develerin güreşmesi için en uygun olan zaman "zemheri" aralık
sonu mart başı arası develerin çiftleşme döneme rastlıyor.
Geleneksel kurallar Tüm dünyada vahşi olmayan tek hayvan
güreşi olarak kabul edilen deve güreşlerinde kazanan yada
kaybeden yok aslında.
 Seyircilerin
develer için bahse girmesi haram kabul edilirken hipodrom
giriş ücretinden ve bağışlardan elde edilen gelir Selçuk
Belediyesi tarafından hayır kurumlarına bırakılıyor.
Zekaya dayandığı ileri sürülen güreşlerde develerin 11 çeşit
oyunu bulunuyor. Güreşe sadece 7 yaşına gelmiş erkek develer
katılıyor. Rüştünü ispatladığı 7 yaşına kadar "Daylak" adıyla
anılan deve, bu yüzden ancak 7 yaşında erkek sayılıyor.
35 yıl güreşebilen bu tür develer kutsal sayıldığı için
binek hayvanı olarak kullanılmıyor, yük taşıtılmıyor.
Güreşemez hale gelince de pek makbul olan etinden sucuk
yapılıyor.
|
ClioTest
Symbol
Test Turu
Scenic
Test Turu
Fiat
Palio Test
Fiat Albea 1.4 
1.4
Fire Active
1.3 16V Multijet
Albea
Fiat
Linea Test
