GEZİYORUM
Kral Yolunun Açık
Hava Müzesi: ÇORUM
Çorum
kuruluşundan bu yana çeşitli medeniyetlere ev sahipliği
yapmış zengin tarihi değerlere sahip oldukça şaşırtıcı
bir yer. Kent merkezi Çorum Saat Kulesi ile anılırken
meydana çıkan birçok dar sokakta tarihi değerler gizli.
Çorum'a ilk kez geliyorsanız tüm eserleri kent içinde
göreceğinizi sanabilirsiniz, oysa ören yerleri geniş bir
alana yayılmış, her bir tarafta birbirinden farklı antik
alanları, doğal güzellikleri, müzeleri ancak üç günlük
tur programı ile gezmek mümkün olabiliyor. Buna rağmen
Çorum çevresinden çıkarılan buluntuların Çorum dışında
sergilendiği Ankara
Anadolu Medeniyetleri Müzesini gezmek de gerekiyor.
Çorum leblebi ile adından söz ettirirken yöresel özgün
yemeklerini de unutmamak gerek. Her şeye rağmen yemek
de ilk tercihiniz balık ise hiç tahmin etmediğiniz otelin
restoranında taze balık yeme önerisi ile karşılaştığınızda
size "Karadeniz'de tutulup Ankara'ya hızla gönderilen
balıkların önce Çorum'a bırakıldığını söylüyorlar, bu
bazen hamsi buğulama, bazen hamsili nefis yemekler olabiliyor.
Yemek detaylarını "Ne Yenir" sayfamıza bırakıp kent gezimize
Çorum Saat Kulesinden başlıyoruz.
Çorum Saat Kulesi
Defalarca restorasyon geçiren saat kulesi Osmanlı Padişahı
II. Abdülhamit'in tahta çıkışının 25. Yıldönümünde gönderdiği
ferman üzerine Beşiktaş Muhafızı Çorumlu Yedi Sekiz Hasan
Paşa tarafından 1894 yılında yaptırılmış. 27,5 metre yükseklikte
ki kitabeli kule, minare tarzı inşa edilmiş.
Çorum Müzesi, Çorum Kalesi, Ulu Camii, Hıdırlık Camii,
Veli Paşa Hanı, İstiklal Mektebi, Ali Paşa Hamamı, Paşa
Hamamı, Veli Paşa Konağı görülecek tarihi değerler arasında
yer alıyor.
Çorum dışına çıktığımız zaman ise Osmancık Kalesi, İskilip
Kalesi, Koyunbaba Köprüsü, türbesi, Osmancık İmaret Camii,
Baltacı Mehmet Paşa Çeşmesi, Elvan Çelebi Türbesi, Menzil
Han, Hacıhamza Hamamı, İskilip Ulu Cami, Şeyh Muhiddin
Yavsi Camii yer alıyor. Arkeolojik Alanların başında ise
Alacahöyük Müzesi ve Ören Yeri geliyor.
|
Alacahöyük
İl merkezine 45 kilometre uzaklıkta ki Eski Tunç Çağı
ve Hitit Çağı'nda önem taşıyan din ve sanat merkezi olan
Alacahöyük ören yerindedört uygarlık çağı ortaya çıkarılmış.
Anadolu Kültürlerinin sistemli kazıları Mustafa Kemal
Atatürk tarafından başlatılmış.
Geniş bir alana yayılmış olan ören yerinde Hitit Dönemi
kalker temel üzerine andezit bloklarla inşa edilmiş olan
genişliği 10 metre olan Sfenksli Kapı, turistlerin en
fazla görmek istedikleri etkilendikleri yer oluyor. Sfenksler
önünde mutlaka fotoğraf çektiriliyor, ören yeri gezisi
hem sanat hem kültür hem yürüyüş gezisi oluyor.
Sfenksli Kapının dış girişi iki yanında büyük blokların
dış yüzleri sfenks protomlarıyla süslü. Kulelerin iç ve
dış yüzeyleri kabartmalı ortostadlarla bezeli. Sol kulede
kaide üzerinde ayakta duran boğa "Göklerin Fırtına Tanrısı"nı
temsil ediyor. İzleyen blokta sunak önünde dua jestinde
ilerleyen kral ve kraliçe, arkadaki bloklarda kült objeleri
taşıyıcılarının önünde kurban hayvanları keçi ve koçların
getirilişi, merdiven ve hançerle gösteri yapan figürler
izleniyor. Arkasında ki blokta ilki küçük bir hayvanı,
olasılıkla içki kabı taşımakta, diğerinin elinde ise bir
çalgı aleti bulunuyor. Sonuncu blokta iki tekerlek üzerinde
sağa yönlendirilmiş, iri bir boğa görülüyor. Müze gezisinde
ise Hitit ve Firig dönemlerine ait maltız, Süzgeçli kaplar,
ocaklı tencere, testiler, adak kapları gibi buluntular
görülebiliyor.
Boğazkale - Hattuşa
Hattuşa,
Çorum'un 80 kilometre Güney Batısında bulunan Boğazköy
İlçesi'nde yer alıyor. 1988 yılında Tarihi Milli Parklar
statüsüne dâhil edilen bölgede Alman Arkeoloji Enstitüsü
tarafından başlatılan kazı çalışmaları günümüzde de devam
ediyor.
Hattuşa kent çevresi 6 kilometrelik surlarla çevrilmiş
olup kentin farklı semtlerine girişler bazı anıtsal kapılardan
yapılırmış. Bunların içinde dış yüzeyinde aslan yontuları
bulunan Aslanlı Kapı ve Kral Kapısı içlerinde en önemli
olanları sayılıyor. 71 Metre uzunluğunda ki tünel ise
ören yeri gezinizde etkileyici mekânlardan bir başkası
olarak dikkat çekiyor.
Yazılıkaya Açık Hava Tapınağı
Boğazkale'debulunan Hititlerin başkenti Hattuşa'nın UNESCO
tarafınca Dünya Kültür Mirası Listesine alınmış olması
ilçeye büyük özellik kazandırmış. Kutsal alana yüksek
duvar misali düz duvarlar arasında ilerleyerek giriliyor.
Merak ve biraz da sabırsızlıkla Yazılıkaya Tapınağı önüne
geliniyor. Tanrı ve tanrıçaların kabartma olarak işlendiği
Yazılıkaya
Tapınağı ilkbahar, yeni yıl kutlamalarında kullanılmış.
Kabartmalar karşıdan bakınca çok belirgin değil, yıllarca
hava koşullarından rüzgârlar, yağışlar keskin izleri törpülemiş.
Net görebilmek ve fotoğraf çekebilmek için ışıkların yatay
geldiği saatler seçilmeli ve kabartmalara ters ışıkta,
yandan bakılması görme açısında daha iyi sonuç verecektir.
Ören yerleri gezisi Ortaköy-Şapinuva, Kapılıkaya Anıtsal
Mezarı, İskilip Kaya Mezarı ile sonlanırken, İncesu Kanyonu,
Kargı ve Abdullah Yaylası görülecek doğal güzellikleri
oluşturuyor.
Not: Bazı ören yerlerinde yapılan yürüyüşünüz sırasında
eski eserlerin taş kopyaları, orijinalinden ayırt edilemeyecek
güzellikte yapılıp eski süsü verilerek, turistlere satış
için getiriliyor. Bu gibi durumlara karşı çok dikkatli
olmak gerekiyor.
Çorum Evleri
Çorum Evlerinin tipik özelliği iki katlı
olmaları ve geniş sofa etrafına yerleştirilen odalar düzeninde
yapılmış olması.
Üst kata göre daha alçak ve kalın kâgir duvarlı olan zemin
katlarından yukarıya ahşap merdivenle çıkılan evlerin
taban döşemeleri ahşap kaplamalı olup, dolaplar, yüklükler,
kapılar, giyotin ve iki kanat pencerelerde, tavan süslemelerinde
yine ahşap, ocaklar, lambalık, şömine gibi kısımlarda
alçı kullanılmış. Çorum'da bulunan en önemli konaklarda
biri olan Veli Paşa Konağı geleneksel Türk evinde görünen
bahçe etrafı yüksek kerpiç duvarla çevrili, haremlik selamlık
ayrı girişleri olan ahşap karkas sistemle yapılmış.
Neler Alınır
Bakır
ev ve mutfak araç gereçleri, semaver, mangal gibi bakır
süs eşyaları, sedefli ağaç oymacık ürünler, el dokuması
kilim, heybe, el örgüsü motifli folklorik özellik taşıyan
çoraplar, leblebi, pirinç.
El sanatları arasında özellikle İskilip ilçesi sepetçilik,
semercilik, ağaç oymacılık ürünleri beğeniliyor.
Çorum’un hediyelikleri, sadece bunlarla kalmıyor.
Çorumdan
alınabilecek en güzel anı ve hediyelik eşyalar arasında
antik kentleri simgeleyen, müzelerde sergilenen tarihi
eserlerin küçük ölçülerde yapılmış imitasyon örnekleri
yer alıyor.
Bulunduğu yere güzellik, değer ve tarih katan bu objeler
arasında büstler, güneş kursları, Hitit heykelcikleri,
Alacahöyük, Yazılıkaya, Aslanlıkapı, Boğazkale de görülen
heykel örnekleri turistik eşya satış ofis ve dükkanlarından
satın alabilirsiniz.
Çorum Hitit Sabun
Çorumdan alınabilecek bir başka hediyelik ise killi sabunları.
Çorum’un doğal ve killi Hitit Sabunu Çorum Hitit Sabunu’un
içeriğinde ki kil, silisyum asidi, demir asidi, alüminyum,
magnezyum gibi insan vücuduna
faydalı madde ve mineraller içermekte olup, doğal ve bitkisel
sızma zeytin, Hindistan, palm badem yağlarından üretilmiş.
Kilin ciltteki gözenekleri temizlediği, siyah nokta, kırışıklık,
sivilce, akne oluşumunu engellediği, cildin canlandırıp,
güzelleştirdiği, cilde taze görünüm sağladığı biliniyor.
Kepeğin yok olmasına, cildi canlandırırken, dokuları sıkılaştırıp
forma girmesini sağladığı, içeriğinde ki doğal minerallerin
saç bakımında yumuşaklık, parlaklık sağladığı belirtiliyor.
Çorum Hitit Sabun rahatlatıcı özelliği, her türlü cildi
temizlemesinin yanında toksinleri atması, cilde mineral,
vitamin kazandırması, fazla suyun vücuttan atılması, ciltte
ki ölü hücrelerden arındırma, leke ve kızarıklıkları azaltma,
pürüzsüzlük sağlama gibi yararları da bulunuyor. Bakteri,
mikrop barındırmayan, vücutta fazla yağ üretimini emen,
yara kapama özelliği bulunan sabun, yağlı saçlar için
ideal bir saç ve cilt dostu olarak sunuluyor. Sabunun
rengini bir ton açtığı için boyalı saçlarda kullanılmaması,
yumuşak doğal yapısı nedeniyle kullanım sdonrası kuru
zeminde muhafaza edilmesi öneriliyor.
Sungurlu
Çorum'un ilçesi Sungurlu değişik yapıda ki saat kulesi
kentin simgesi olmuş. Daha Sungurlu'ya gelmemiş olsanız
bile mutlaka Sungurlu Saat Kulesinin fotoğrafına bir yerlerde
rastlamışsanız gerçeği ile karşılaştığınızda
hiç yadırgamıyor, kendinizi sanki buralara daha önce gelmiş
gibi hissediyorsunuz. Başka yerlerde pek de böylesi yakın
hissetmediğiniz bu saat kulesi gövde yapısının taş, üst
kısmının ahşap olması ve çatıda bulunan leylek yuvası
kuleyi oldukça samimi, sıcak, yakın hale gelmesinde büyük
rol oynuyor. Kent merkezinde Ulu Camii yanında bulunan
ve 1891 yılında Kaymakam Edip Bey tarafından Yozgatlı
Şakir Ustaya kesme taştan yaptırılan Sungurlu Saat Kulesi,
kare prizma gövdeli, silmelerle sekiz kat olup, 2. Katı
hariç her katta küçük pencereler bulunuyor. Kulenin son
taş katını demir parmaklı balkon çeviriyor. Bu katın üstünde
dört yöne bakan yuvarlak saat kadranı yer alırken, kule,
en üst katını oluşturan dalgalı saçaklı ahşap köşk ile
son buluyor. Sungurlu Saat Kulesi günümüzde elektronik
mekanizmayla bağlanmış olarak işlev görüyor.
Sungurlu'da Miladi 1762 tarihli Ulu Cami ve Miladi 1380
tarihli Hilmiye Efendi Cami diğer görülecek eserler arasında
yer alıyor. Bir başka Çorum İlçesinde Osmancık Kalesi,
19 gözlü Koyunbaba Köprüsü, Türbesi gibi daha birçok tarihi
değer bulunuyor.
|