GEZİYORUM
"En" ler ve "ilk"
lerin adresi, Balıkesir
Kent
merkezin de yer alan tarihi Saat kulesi, Şadırvan, Zağnos
Paşa Camii, Kuvay-i Milliye Müzesi, Değirmenboğazı Mevkii
Balıkesir'in simgelerinden bazıları olmakla beraber, kent
bünyesinde daha bir çok özellik taşıyor...
Tarihçesi
MÖ.2000'li yıllarda Balkanlar üzerinden gelen Pelasgların
koloniler kurdukları ve bu tarihten itibaren Türkler gelene
dek Mysia adıyla bilinen bölgede Kyzikos, Daskyleion,
Adrammytteion ve Antandros gibi önemli antik kentlerin
varlığı biliniyor.
M.Ö.1200 yıllarından sonra Troia Devleti'nin yıkılmasıyla
Mysia Bölgesi'ne Avrupa kıtasından kaçan Aiol kabileleri
yerleşmiş, daha sonra da Frygialıların ve Lydialıların
bölgeye hakim olmuşlar.
MÖ.546'dan itibaren yaklaşık 200 yıl devam eden Pers istilası
Mysia'ya egemen kılmış.
MÖ. 334 yılında Büyük İskender'in Persleri Granikos (Biga)
da yenmesi ile Makedonya dönemi, sonraları da Bergama
Krallığı dönemi başlamış.
MÖ.130 yılından itibaren Kral 3.Attalos'un vasiyeti üzerine
"Provincia Asia" (Asya Eyaleti) adıyla Roma İmparatorluğu'na
bağlandığı ve Bizans'ın egemenliği altına girdiği görülüyor.
1071 Malazgirt Zaferi'nden sonra Selçuklu Beylerinden
Kalem Şah Bey'in oğlu Karesi Bey, Karesi Beyliğini kurarak
Balıkesir'i merkez yapmış.
En sonunda Osmanlıların himayesine giren Karesi Beyliği,
1923 yılında TC. Devleti'nin vilayeti olmuş.
Anadolu'nun en eski yerleşim yerlerinden biri olan Balıkesir,
bünyesinde barındırdığı kültürel varlıkları, eşsiz güzellikteki
doğası ile turizm cenneti olarak anılmaya başlamış.
Homeros'un destanındaki İda Dağı ile insanlara binlerce
yıldan beri şifa dağıtan termal kaynakları, insan tabiatına
uygun iklimi Kaz Dağlarının olumlu etkisi, fauna ve florası
ile tarihten bu yana cazibe merkezi konumunu korumuş.
"En"ler
ve "İlk"lerin adresi
Türkiye'nin coğrafi özellikleri itibari ile ülkemizin
en şanslı kenti Balıkesir. İstanbul ve Çanakkale'yi, imrendirecek
özelliklerden bir kaçına değiniyoruz. Hem Marmara hem
Ege Denizine kıyısı bulunan ender kentlerden olan kent.
Alp Dağlarından sonra Türkiye'nin en yüksek oksijen oranına
sahip Kaz Dağlarının büyük bölümü bu il sınırları içinde
yer alıyor.
Adalar ve rüzgarlar ülkesi olarak bilinen Ayvalık'ta sayıları
10 dan fazla Ege Adaları bir yana Marmara da bulunan Marmara,
Avşa Ekinlik gibi bir çok adasıyla bir çeşit adalar zenginliği
yaşıyor.
Turizmde ilk yıldızı parlayan tatil merkezi Erdek, yazlıklar
cenneti Altınoluk, Akçay Ören, sahilleri bu özelliğinden
dolayı her ne kadar dış turizme Akdeniz sahilleri kadar
açılamasa da iç turizmde yerli turistin göz bebeği, tatil
cenneti doğa tapınağı durumunda.
Göçmen kuşlar bile hayatların dan memnunlar ki çoğalma
ve yaşama için Manyas Gölünü tercih ederek bölgenin Kuş
Cenneti olarak anılmasını sağlamışlar.
1976
yılında Avrupa Konseyi tarafından (A) sınıfı diploması
verilmiş olan kuş cennetine devamını izleyen yıllarda
diploması 3 kez yenilenmiş.
Göl 239 dan fazla kuş türüne, 20 den fazla balık türüne
ev sahipliği yapıyor.
Adalar göller derken sıra nehirlere geliyor. Çanakkale'nin
Yeşilyurt köyü ile il sınırı teşkil eden Mıhlıçay'ı, Kaz
Dağları Zeytinli Mevkii de yer alan Vallah Deresi turizmin
gizli cennetini oluştururken, nihayet Susurluk nehri şimdilik
nehir yatağında biriken kumları inşaatlar için kepçelerle
alınıp kullanılsa da gelecekte nehir turizmin hizmetine
girecek gibi görünüyor.
Balıkesir - Manisa yolunun, yani Selçuk'ta bulunan Meryem
Ana Kilisesini Avrupa'ya bağlayacak olan "Haç yolu"nun
yapımı ile güzergah ve tabi ki Susurluk nehri daha fazla
önem kazanacak.
Susurluk, "Ayran Evleri" ile önemli bir mola merkezi olmayı
sürdürürken, nehir kenarına yapılacak olan yeni balık
lokantaları ile farklı bir boyut kazanmayı da vaat ediyor.
Susurluk ayranı ile meşhur yeri gelmişken ayrandaki gizli
lezzet sırrını da açıklayayım.
Kullanılan süt ürünü ve su tabi ki çok etkili fakat esas
lezzet yapım sırasında kazanılıyor.
Ayran yüksekten kap dan kaba defalarca boşaltılarak hem
köpürmesi hem de içine hava alması ile lezzetlenmesi bu
şekilde sağlanıyor. Yörenin en az ayranı kadar, hani şu
çocukların çizgi filmlerde görüp delikli miki peynirine
benzettikleri Mihaliç peyniri, Hoşmerim tatlısı da aranan
lezzetler arsında sayılıyor.
Ege'nin ve Marmara Denizi'nin Akdeniz'e oranla az tuzlu
balıkları, Susurluk nehri ve Kaz dağlarından akan buz
gibi soğuk kar suları ile beslenen derelerin doğal alabalıklarını
da sayarsak Balıkesir daha bu yazılanlarla diğer kentleri
geçmiş görünüyor.
Fakat kentin sunduğu nimetler saymakla bitecek gibi değil.
Kaz
Dağlarının içimi hoş pınarlarından doğan bünyesinde kekik,
nane kokusu barındıran kaynak suları, dağın şifalı otları,
yöreye özgü endemik bitkileri bir yana, İtalyan Zeytinyağı
üreticilerinin Dünya Zeytinyağı haritalarında en iyisi
olarak "yeşil hat" ile gösterilen has yağlarda başta Altınoluk,
Ayvalık, Kapıdağ Yarımadası, çevresi olmak üzere yine
bu bölge sınırları içinde yer alıyor. Bölgenin bir başka
özelliği ise şifalı kaplıcaları.
Şifa Kaynakları:
Güre Kaplıcaları su sıcaklığı 64 derece ile romatizma,
cilt, kadın hastalıkları, guatr, kireçlenme, sedef, böbrek
taşı ve kumları ile karaciğer hastalarına iyi geldiği
biliniyor. Havran Kavşağında Derman Kaplıcaları, aynı
özellikleri taşıyan bir başka kaplıca.
Susurluk Kepekler Kaplıcası ve Çamur Banyosu:
Susurluk ilçesine 20 km uzaklıkta Ilıca Boğazı Köyünde
55 derece sıcaklıktaki suyu ile Antik dönemden bu yana
kullanılan ayrıca Bursa Kültür ve Tabiat varlıklarını
koruma Kurulu tarafından tescil edilmiş hafif kükürt kokulu
tabii lezzeti olan su, banyo tedavisi, romatizma,kireçlenme,
nevralji, nevrit, polinevrit, felçler ve kadın hastalıklarına,
çamur tedavisinde ise tüm romatizma çeşitlerine çocuk
felci ve kırık çıkık tan sonraki hareketsizliklere tavsiye
ediliyor.
Bigadiç Hisarköy Kaplıcası: Bigadiç'in 18 km doğusunda
yer alan 50-95 arası değişen sıcaklıkta suya sahip olan
kaplıca suyu romatizma, kireçlenme, siyatik, egzama, kadın
hastalıkları, böbrek hastalıklarına iyi geliyor.
Manyas Kızıkköy Kaplıcası: Manyas ilçesine 6 km
uzaklıkta olup, Kızıkköyde bulunan kaplıca 42-50 derece
suyu kireçlenme, spor sakatlanmaları böbrek ve sırt ağrıları,
kronik romatizma, eklem hastalıklarına şifa dağıtıyor.
Gönen Ekşidere Gençlik İçmesi: Gönen ilçesine 13
km uzaklıktaki dağ ılıcası yakınındaki suyun içindeki
radyoaktif maddenin fazla olması nedeniyle gençlik suyu
olarak tanımlanırken banyo ve içme olarak kullanılıyor.
Gönen Kaplıcaları: Çanakkale Bursa yolu üzerinde
Balıkesir'e 104 km uzaklıktaki kaplıca Mısırlılar, Romalılar,
Bizanslılar tarafından yararlanılmış. Su sıcaklığı73 derece
olup banyo ve içmece olarak kullanılırken alt üst solunum
yolu iltihapları, mide rahatsızlıkları,romatizma ve kadın
hastalıklarına faydalı olduğu belirtiliyor.
Balıkesir'in ünlü Yağcıbedir halıları:
Sındırgı ilçesinde dokunan Yağcıbedir halıları kullandıkça
değer kazananıyor.
Yün boyamada doğal kök boyalar kullanılıp, çok ince yün
ipliklerle dokunan, solmaz özellikli kırmızı, lacivert
ve beyaz hakimiyetindeki yağcıbedir halıları yörük aşireti
örf adetlerini taşıyan motiflere sahip ve değerli hediyeliklerin
başında geliyor.
Türk düğümü denilen ilk düğüm olan Gördes yine bu bölgeden
çıkma bir özellik olarak günümüze geliyor.
Türkmen
ve Yörük Kıyafetleri
Balıkesir Kaz Dağlarının bir özelliği de geçmiş dönemlerde
ağaç işleri ile uğraşan yörüklerin, Türkmenlerin konaklamış
olması.
Günümüzde folklorik kıyafetlerde yaşatılan gelenek ve
görenekler, folklorik danslar Balıkesir'in kendine has
yöresel bir parçası olmuş.
Turizm fuarlarında, etkinliklerde orijinaline sadık kalınarak
hazırlanan Türkmen, Yörük folklor kıyafetleriyle oyunlar
sergileniyor.
Yine aynı kıyafetler taş bebeklere uygulanıp turistik
eşya olarak pazarlanıyor.
Türkiye'nin son kalan faal ahşap yel değirmeni:
Aslına bakarsanız bu kadar yazıyı biraz da bu değirmenin
varlığından bahsetmek için yazdım.
Balıkesir'e bağlı Şamlı Kasabası, Karakol Köyü yakınlarında
rüzgarlı bir tepede hala varlığını sürdüren ve faal olan
ahşap yel değirmeni için ne yazılsa tam manasıyla ifade
edilemez gibi geliyor.
Bir
zamanlar yedi tane olan ve günümüze ancak bir tanesi gelebilen
Cemil Memiş'e ait asırlık değirmen "çeki düzeni" ile çalışıyor
buğday, arpa, yulaf öğütüyor, kepekli un yapan değirmenin
yanından ayrılmak istemiyorsunuz.
Hani imkan olsa yaz tatilini bile bu değirmende kalarak
geçirebilir, hiç de 5 yıldızlı otel konforu aramayabilirsiniz.
Bu tabi benim fikrim, püfür püfür rüzgar, uzakta bomboş
yemyeşil tepeler, ilk baharda değirmenin etrafı bir de
kır çiçekleri ile doluyor, bilmem anlatabiliyor muyum?
Balıkesir'in
hediyelikleri arasında bulunan kolonyalarından bir anı
ile söz ederek gezimize devam ediyoruz.
Yıllar önce ünlü ABD'li ekonomist Malcom Forbes Kanuni
Sultan Süleyman Balonu ile Türkiye ye geldiği zaman bu
turu gazeteden görevli olarak ben takip etmiştim.
Efes'ten
helikoptere binmiş İzmir de yakıt ikmali sonrasında Balıkesir
üzerinden Bursa'ya inmiştim. Ne var ki Balıkesir üzerinde
bizi 70 nut gücünde kuvvetli bir rüzgar karşılamıştı.
Yoğun çam ormanı üzerinde uçarken yamaçlar kendisine doğru
büyük bir güçle çekiyor kuru yaprak gibi zorlukla anaforlardan
uzaklaşıyorduk.
Tedirginliğimi fark eden pilot biraz da beni oyalamak
için bir tavsiyede bulunarak" camı aç ve elini dışarı
çıkar, iki dakika tut sonrada kokla" dedi. Söyleneni aynen
yaptım ve elime sinen kesif çam kokusunu Bursa'ya kadar
kokladım.
Anlatmak istediğim bir zamanlar bir çok kişinin kullandığı,
hediyelik olarak aldığı Balıkesir'in çam ve tütün kolonyaları
haklı şöhrete sahip.
Son durağımız Gömeç
Edremit veya Havran kavşağından gelip Ayvalık yönünde
Burhaniye üzerinden ilerlerken yolun sağında bir tabela
solunda ise Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün ufukta
ki dağlarda dev portresini göreceksiniz!!!
Gömeç Belediyesi portrenin en belirgin göründüğü noktayı
tespit için Atatürk seyir noktası olarak tabelalamış.
Yukarda yazdıklarımı alt alta koyduğunuz zaman Balıkesir'in
farklı özellikleri yukarda bahsettiğim üzere bir çok ili
kıskandıracak gibi görünüyor.
|
|
|
|