GEZİYORUM
Tarihi dokusu,
doğası, gelenekleri, el sanatlarıyla ünlü sakin
şehir YALVAÇ ...
Isparta ilinin en büyük ilçesi olan Yalvaç zengin tarihinin
yanı sıra, Yalvaç Müzesi, Hoyran gölü, Gemen Korusu, Düzkır
Orman alanı, Suçıktığı mesire yerleri, Akar-Donar, Aya
İni, Değirmen Önü doğal mağaraları, dericilik, keçecilik,
semercilik, sıcak demircilik, yaylı araba yapımı, bakırcılık,
halıcılık gibi el sanatlarıyla da tanınıyor.
Yalvaç Pisidia Antiocheia Antik Kenti
Yalvaç
Antik Kenti içinde kent kapısı, ana cadde, tiyatro, sütunlu
cadde, Tiberius Anıtı, Probylon, Augustus Alanı, Augustus
Tapınağı, Nimfeum, Palastra, Roma Hamamı, Bouleterion,
Küçük Kilise, St. Paul Kilisesi, Bizans yapısı, Güney
Kapısı, su kemerleri, sur duvarları bulunuyor.
Isparta’ya 105 km uzaklıkta bulunan antik kentin bir km
kuzeyinde Sultan Dağlarının güney yamaçlarına kurulmuş,
Pisidia bölgesinin başkenti, Antiocheia’da Apollonia gibi
Selaukos kolonisi olup, kente kurucunun adına izafen “Antiocheia”
adı verilmiş.
Roma Döneminde 100 binin üzerinde nüfus barındıran kentte
yerli halk Grekçe konuştuğu resmi dilin Latince olduğu
kaynaklarda belirtilmiş. Erken İmparatorluk Döneminde
kent yeniden düzenli, planlı olarak dini ve sivil yapılarla
kurulmuş.
Augustus Tapınağı
Kentin en yüksek yerinde bulunan doğal kayalık olan ve
oyularak elde edilmiş düzlükte Ana tanrıça Kybele’nin
tapınma yeri olarak işlev görmüş.
Hellenistik dönemde Ay Tanrısı Men adına bir tapınak yapılmış,
imparator Augustos’un Roma kolonisi kurmasından sonra
onun adına dönemin en görkemli tapınağı bir önceki tapınak
üzerine inşa edilmiş.
Kutsal alan İ.S. IV. Yüzyıldan itibaren açık hava kilisesi
olarak kullanılmış.
Tiyatro
Kent merkezinde bir yamaca inşa edilen Hellenistik tiyatro
Roma Döneminde genişletilerek 15 bin kişilik kapasiteye
ulaştırılmış. Tiyatronun en büyük özelliklerinden birisi
de doğu batı caddesinin güney oturma sıraları altından
genişliği beş metre, uzunluğu 60 metrelik bir tünelle
geçit olması sağlanmış.
Roma
Hamamı
Kentin
kuzey batısında ki hamam iki ana bölüm halinde oldukça büyük
olarak tasarlanmış. Kapak hamam kısmı ve Palaestra’sı olan
hamamın Anadolu’nun en erken hamam yapılarından biri olduğunu
gösteren yazıtlardan anlaşılmış. 1990 yılı sonrası Yalvaç
Müzesince sürdürülen kazılarda 7 mekânı açılan 70x55 m.
Boyutlarında ki yapının büyük bölümü hala toprak altında
bulunuyor.
St.
Paul Kilisesi
Kentin batısında sur duvarlarına yakın yerdeki kilise Havarilerden
St. Paul’un ilk vaazını verdiği sinagog üzerine inşa edilmiş.
İ.S. 325 yılında yapılan70x27 metre boyutlarında ki kilise
dünyanın ilk ve en büyük St. Paul ‘a adanan bir kilise olma
özelliğini koruyor.
Bizans Kilisesi
Tiyatronun arkasında bulunan ve daha önce Diyonisios Tapınağı
olarak kullanılan yapı üzerine inşa edilmiş.
Su Kemerleri
Su iletim sisteminin belkemiğini oluşturan su kemerlerinin
en güzel örneklerinden biri Antiokheia da bulunuyor. Deniz
seviyesinden 1465 metre yükseklikte ki Suçıktı kaynağından
alınan sular, açık ve kapalı tüneller içinde bazen de tek
ve iki katlı su kemerler üzerinde nakledilmiş. 800 metre
uzunluğunda ki su kemerleri, anıtsal çeşme gibi aynı dönemde
İ.S. 1. Yüzyılda inşa edilmiş.
Men
Kutsal Alanı
İlçeye beş km uzaklıkta bulunan Gemen Korusu Tepesi üzerinde
Ay Tanrısı Men adına inşa edilen tapınağın tarihi M.Ö. IV
yy la kadar uzanıyor. Kutsal alanda iki kilise, stadium
ve evler yer alıyor.
Limenia Adası
Yalvaç’a 24 km uzaklıkta ki Gaziri Mevkiinde Hoyran Gölü
içinde bir adada olup, adanın etrafını çeviren sur duvarlarından
başka ada içinde Tanrıça Artemis adına inşa edilmiş bir
tapınak ve yapı kalıntıları bulunuyor.
Kaya Mezarları
Hayran Gölü kenarında Dutlubük mevkiinde yekpare kayalara
oyulmuş mezarlar görülebilir.
Ayrıca ilçe çevresinde tarih öncesi dönemlere ait 50’ye
yakın Höyükler yer alıyor.
Yalvaç
Müzesi
1947 yılında yörede toplanmış arkeolojik değere sahip eserlerin
ve etnografik değerlerin, depolandığı yerle müzecilik başlamış,
1963 yılında yapımına başlanan müze binasında 1966 yılında
ziyarete açılmış. Müzenin Prehistorik eserler bölümünde
Eski Tunç Çağına ait pişmiş topraktan yapılmış vazo, testi,
çeşitli kaplar, taslar, çanak çömlekler sergileniyor.
Pişmiş topraktan yapılma insan ve hayvan figürleri, taş,
kemik el baltaları, hayvan fosilleri görülecek parçalardan
bazıları.
Klasik Eserler barındıran Büyük Salonda, Klasik Çağdan Bizans
Çağına kadar mezar buluntuları, mutfak kap ve vazolar, mermer,
bronz tanrıça heykelcikleri, adak kitabeleri, yağ kandilleri,
cam koku ve gözyaşı şişeleri, takılar, ziynet eşyaları bu
bölümün eserlerini oluşturuyor.
Küçük salon ise etnografik eserlere ayrılmış.
Altın, gümüş, sedef kakmalı tabanca, tüfek, kılıç, kama,
ok, yay, zırh, miğferlerin yanı sıra el örgüsü simli, sırmalı
bindallılar, üç etek, yün çoraplar, uçkur, havlu, cepkenler
den örnekler teşhir ediliyor.
Müzenin açık bölümlerinde revak altı ve bahçesinde Roma,
Bizans, Selçuklu, Osmanlı dönemlerine ait mezar stelleri,
lahitler, sunak, yazıt, heykel, mil taşı sütun başları gibi
tarihi eserler yer alıyor.
Yalvaç Müze Müdürlüğü Tel: 0(246) 441 50 59
Yalvaç’ta
düzenlenen etkinlikler
1. Aziz Paul March (5-8 Mayıs) Yalvaç Festivali (16–17-18
Haziran) Uluslar arası Yalvaç Sempozyumu (1–2 Temmuz)
2. Aziz Paul March (1-10 Eylül)
İlçenin göz bebeği Taş Mahallede eski ve yeniyi birlikte
görüp yaşayabilir, Yalvaçlı kadınların yaptığı ev yemekleri
ayda bir de olsa tatma imkânı bulunuyor.
Pazartesi günleri ise ilçede Pazar telaşı yaşanıyor.
Neler alınır
Yalvaç’ta Roma Çağında başlayan dericilik ve Türkiye’de
kurulmuş ilk deri işleme merkezlerinden biri olması nedeniyle
ülkenin birçok yerine işlenmiş olarak gönderiliyor.
İlçede bulunan keçe imalathaneleri kepenekler, taban ve
keçe dokumaları, dekorasyon amaçlı desenli keçeler, kalitesiyle
alıcı buluyor. Ülkemizde kaybolmaya yüz tutmuş olan semercilik
sanatı az da olsa Yalvaç’ta kullanım ve dekoratif amaçlar
için üretime devam ediyor. Keser, satır, çapa, nacak gibi
sıcak demircilik örneklerini yapan iş atölyeleri faaliyetlerine
devam ederken, birçok hediyelik eşya mağazalarında, otellerde,
halıcı dükkânlarında bahçelerde görülen yaylı araba yapımı,
renkli desenli görünümleriyle turistik hediyelik eşyalar
arasında ki yerini koruyor.
Bakırcılar
arastasında bakır ustaları geleneksel yöntemlerle günlük
kullanım ve süs eşyası olarak eski model kapları üretmeye
devam ediyorlar.
Isparta’nın
ünlü Isparta Halısının da en güzeli Yalvaçta dokunduğu
belirtiliyor.
|