GEZİYORUM
Tarih Denizinde
Yolculuk İassos
Milas
yakınlarındaki İasos antik kenti, yüzyıllar öncesini günümüze
taşıyan tarihi dokusu ve tertemiz denizin serinlettiği sahil
şeridi ile farklı bir tatil geçirmek isteyenlere ilginç
seçenekler sunuyor. İasos'ta dilerseniz tarihin derinliklerinde
kaybolabilir, dilerseniz Ege'nin duru sularında zıpkınla
balık avlayabilir ya da ''Kuş Cenneti''nde kuşların sesini
dinleyebilirsiniz. Deniz üzerine kurulu restoranda taze
balık yemek, çeşitli tepelerden rüzgara teslim olup İasos'u
seyretmek ise bir başka zevk sayılıyor.
|
İasos'ta Zaman
Mandalya körfezinde, Güllük'ün karşı kıyısında bulunan İasos,
Kıyıkışlacık (Asınkurin) köyünün bulunduğu yarımada ve çevresinde
kurulmuş küçük bir yerleşim bölgesi.
Efsaneye göre Milen döneminde Argos'tan gelen topluluklar
tarafından kurulan İasos, önceleri bir adaymış. Zamanla
alüvyonların dolmasıyla yarımada haline gelen kente en eski
yerleşimin, M.Ö. 3.binin sonuna kadar uzandığı saptanmış.
Yıllar önce tarım arazisi az olduğu için balıkçılık ve ticaretle
uğraşan İasoslular, bugün de eski geleneklerini
sürdürüyorlar. Ancak bu saydıklarıma balıkçılık ve ticarete
şimdi bir de turizm, emlakçılık çiftlik balıkçılığı da eklenmiş.
Güllük
havaalanının tamamlanmasıyla, ulaşımın daha da kolaylaştığı
İassos, tarihi özellikleriyle bir açıkhava müzesi, balık
çiftlikleriyle de bir balık cenneti görünümünde.
Menderes nehri koluyla beslenen sulak alanlara da sahip
olan İasos'un en önemli özelliği, sınırları içinde koruma
altına alınan bir ''Kuş Cenneti'' ni barındırması. İasos'daki
Güllük sazlığı ve kuş cennetinin sakarmeke, angıt, yaban
ördeği, pelikan ve balıkçıl kuşlardan oluşan ziyaretçileri,
bölgeye yüzlerce yerli ve yabancı turistin akın etmesini
sağlıyor.
Kıyıkışlacık sahili sakin ve huzurlu bir tatilin yanısıra
meraklılarına zıpkınla balık avı fırsatı da veriyor.
Aynı zamanda Ege'deki en önemli yat duraklarından biri olan
İasos, hem kara, hem deniz yoluyla ulaşılan bir tatil yöresi
olduğu için Bodrum ve Güllük bölgelerinin en büyük rakibi
olarak kabul ediliyor.
Gerek
İassos, gerekse Zeytinli süratle yapılaşıyor.
Bunca güzelliği bünyesinde toplayan şirin ve tarihi yerleşim
bölgesinde hızla başlayıp gelişen sitelerde 2000 konut bitmiş
durumda. Bir kısmı ise inşaatları sürüyor. Bazı yapılar
ise terk edilmiş görünümler sergiliyor.
Yunuslu Çocuk
Balıkçılık ve denizcilik İasoslular için çok önemli. İasos'un
simgesi olan ''Yunuslu Çocuk'' heykeli de bunun en büyük
kanıtı.
Tarihçi George Bean'in
''Karia'' adlı kitabında yazdığı, ''Büyük İskender'in ilgisini
çeken bir başka İasoslu
da, yunus tarafından
sevilmek gibi bir şansa sahip olan erkek çocuktu'' satırları,
İasos halkının denizle ve balıkçılıkla nasıl bütünleştiğini
daha iyi anlatıyor.
Hem yerli hem yabancı
turistlerin büyük ilgisini çeken ''Yunuslu Çocuk'' öyküsü,
İasos'ta asırlardır dilden dile, kulaktan kulağa aktarılıyor.
Olay,
İasos'taki erkek çocukların gimnazyumda çalıştıktan sonra
denizde yıkanmaları geleneğinin sürdüğü günlerde yaşanıyor.
Çocuklar denizde yıkanırlarken, kıyıya yaklaşan bir yunus
çocuklardan birini sırtına alıyor. Çocukla birlikte açıklara
giden yunus, bir süre sonra çocuğu yeniden kıyıya bırakıyor.
Bunu duyan İskender, çocuğu Babil'e getirtiyor ve deniz
tanrısı Poseidon'un rahibi yapıyor. Öykü burada bitiyor
ama İasoslular bu olayı kolay kolay unutamıyorlar. Hatta
M.Ö. 3.yy.de çıkarılan madeni paralarında, koluyla yunusun
sırtını tutmuş biçimde yüzen çocuk tasvirlerine yer veriyorlar.
İasos'un en değerli hazinelerinden biri olan ''Yunuslu Çocuk''
heykeli, Selçuk'daki Efes Müzesi'nde bulunuyor.
Gezilecek Yerler
İasos antik kentinin bulunduğu Kıyıkışlacık köyü, tam anlamıyla
bir açık hava müzesi görünümünde. Köyün girişinde, restorasyonu
geçtiğimiz yıllarda Türk-İtalyan arkeologlarının ortaklaşa
çalışmasıyla bitirilen ve görkemli bir törenle ziyarete
açılan ''Balık hali'' bulunuyor.
Yerli ve yabancı ziyaretçilerin gezdikleri ören yerinde,
çağdaş bir sergileme dikkati çekiyor.
Sahile inip soldaki girişten sapanlar, kemerli kapıdan geçip
Roma çağında inşa edilmiş dört tarafı revnaklarla çevrili
agorayı, kent meclisi binası olarak kullanılan Bovleterian'I,
Hellenistik çağda yapılıp Roma çağında onarılan tiyatroyu
ve doğu bazilikasını görebilirler.
Yukarı
tırmananlar ise kentin
ortasında ve en yüksek kesiminde yer alan yamuk, dikdörtgen
planlı ve duvarları iki metre kalınlığındaki orta çağ kalesiyle
karşılaşacaklar. Bu kaleden köyün tamamını görebilir, hafif
esen rüzgarda tüm yorgunluğunuzu atabilirsiniz.
Kenti koruyan surların ve mezarların dışında, liman bölümünde
de Ortaçağ yapısı mendirek kalıntıları bulunuyor.
Sahil yoluyla yürüyerek ulaşabileceğiniz küçük kumsal, plaj
olarakta kullanılıyor. Günümüzde gençler bu kalıntılar arasında
yüzmeyi, yüksek duvarlara tırmanmayı seviyorlar.
İasos kıyı kesiminden yükseldikçe yazlıklar arasında eski
dönemlerden kalma bazı evler mimarisi ve bacaları ile ilgi
çekiyor.
Bu güzergahta ilerliyenler bir biri arkasına sıralanmış
koylar, ve bu koylara tepeden bakan siteleri geçerek Zeytinli
mevkiine ulaşıyorlar. Daha farklı koylara sıralı bahçeli
evler, denize girilebilecek plajlar, kır lokantalarına,
konaklama tesislerine sıkça rastlanıyor. Deniz tarafı ise
kıyı kesiminden uzaklaştırılan ve küçük Ziraat, ile büyük
Ziraat Adası sahillerine taşınmaya mecbur bırakılan balık
çiftlikleri görülüyor.
|
Döviz
Fabrikası balık çiftlikleri
Yurt dışına ve iç piyasaya balık temin eden balık çiftlikleri
özellikle Çipura, Levrek ve fangri türü balık yetiştiriyorlar.
Başta İspanya, İtalya, Yunanistan, olmak üzere Avrupa ülkelerine
20 tır işlenmiş veya işlenmemiş balık ihracatı yapılarak
ülkeye önemli miktarda döviz kazandırılıyor.
Bir balık havuzunda yaklaşık 5000 ila 40 bin adet balık
bulunuyor. otomatik yemleme yapılıyor, sürekli durumları
kontrol ediliyor çeşitli ağırlıklara ulaşınca istek doğrultusunda
değerlendiriliyor. Titiz ve ciddi bakımla yüksek standart
tutturulan balık çiftliklerinde havuzların altı büyük balıklara,
üstü balıkçıl kuşların iştahlarına karşı ağlarla korunuyor.
Bazı havuzlarda ise çipuraların tanesi iki kiloyu buluyor.
lezzetleri ise deniz balığından farklı olmuyor.
Zaman zaman açık denize taşınması gündeme getirilen çiftliklere
donanımı yeniden kurmak için her birine trilyonluk masraf
gerekiyor.
Ülkeye döviz kazandıran sektöre her konuda destek bekleniyor.
|
Cevrede ne var ne yok
Tarihi eserlere meraklı olanlar, çevrede ve İasos antik
kenti yakınlarında, çok sayıda ören yerine rastlayacaklar.
Euromos, Milas, Labranda, Herakleia ve Stratanikeia bunlardan
sadece birkaçı.
Eğer yürüyüşe ve fotoğrafa meraklıysanız, ören yerlerine
tırmanırken kendinizi tarihe bir yolculuk yapıyormuş gibi
hissedebilirsiniz.
Ancak yürüyüşe hafif lastik ayakkabılarla çıkmanızı ve mevsim
yaz ise yanınıza su ve şapka almalısınız. Yürüyüş için en
uygun saat ise sabah ve akşam serinliği. Daha zahmetsiz,
daha zevkli bir gezi için İasos sahilinde, Deniz Restoran
önünde ki teknelerden birini kiralıyarak deniz gezisine
çıkabilirsiniz.
İasos'tan ayrılırken yanınızda İasos'u anımsatan küçük bir
hediye götürmek isterseniz, müze gişelerinde satılan küçük
heykelciklerden satın alabilirsiniz. Heykelciklerin taş
ve seramik olanları arasında seçim yapmakta size kalmış.
(Temmuz 2009 de güncellenmiştir).
|